Verhuizen naar een ander land betekent zekerheden achter je laten: de grond onder je voeten, letterlijk en figuurlijk. Dat doe je nooit voor niets. Uiteindelijk hoop je daar wat voor terug te vinden: een nieuw thuis, een eigen plek tussen nieuwe mensen. Uiteraard wil je daar alles voor doen. Maar hoe ver ga je met ‘alles’?
Vreemde eend in het rijtje
Je voeten zoeken nieuwe grond om op te staan. Logisch dat je je richt op werk/opleiding, taal, huisvesting, een nieuw netwerk. Daarbij komt ook het leren kennen van de cultuur. In de veelheid van dingen die op je afkomen, voelt dit voor mensen vaak als een vreemde eend in het rijtje. Ongrijpbaarder. Iets waardoor je je zomaar ‘anders’ kunt voelen…
Hoe ga je daarmee om: met de nieuwe en met je oude cultuur?
Voorbeeld-ig instromen in Nederland
Na WOII kwam de eerste migrantengroep hier aan: de Indo’s. De boodschap naar hen was destijds: “Je bent nu hier, pas je aan”. Dit is precies wat ze deden. Zij pakten aan. En ondertussen verhulden ze hun cultuur en eigenheid in niet-opvallen. Een geruisloze integratie. Succesvol, volgens Nederland. Pijnlijk, volgens de Indo’s.
Wat kunnen we hiervan leren? Is er een andere, betere manier?
Hoofdbreker
Dit is een lastige vraag, waar landen en individuen mee worstelen. Er blijken dan ook diverse manieren te bestaan. De Canadese hoogleraar John W. Berry (1997) deed er onderzoek naar in verschillende landen. Hij categoriseerde de manieren met behulp van twee polen in een kwadrant. Daarin maakt hij zichtbaar of mensen zijn verbonden met hun geboorte- en gastland: niet (–), eenzijdig (-+ of +-) of dubbel (++).
Het kwadrant biedt structuur om naar een chaotische situatie te kijken.
Best practice
Wat hij ontdekte is dat mensen die iets behielden van hun oude cultuur, het meest succesvol waren. In de samenleving deden zij beter mee: zij hadden vaker een baan. Maar ook voelden ze zich emotioneel beter: angst en depressie kwamen minder vaak voor. Dubbele verbinding blijkt helpend om goed te functioneren in je nieuwe land.
Sociaal en economisch meedoen in je nieuwe land is wat anders dan je gemengde culturele identiteit.
On-geworteld of geworteld meedoen
Het geheim blijkt ‘m erin te zitten dat de verbinding met je oude cultuur kracht geeft om te functioneren in je nieuwe omgeving. In het proces blijf je steviger geworteld. Uiteraard maak je in je nieuwe land nieuwe wortels aan. De oude geven je de stevigheid dat te doen in je nieuwe grond.
Je oude wortels zijn een krachtbron in je nieuwe leven.
Verleiding
Mensen willen graag een succes maken van hun verhuizing. Daarom hebben ze de neiging -soms onbewust- hetzelfde te willen zijn en de verschillen weg te poetsen. Logisch. We hebben allemaal de diepmenselijke behoefte erbij te horen. Toch laat het onderzoek ons zien dat er een betere route is.
Om erbij te horen en mee te doen, helpt het juist je eigenheid te omarmen.
En jij…?
Herken je iets in dit verhaal? Mogelijk ligt je verhuizing al decennia achter je. Je hebt het gevoel dat je sindsdien iets van je levenslust hebt verloren. Je staat te zeer aan de zijlijn in je nieuwe land. Als je hier ’s over wilt praten met me, dan ben je welkom.
